Gordijnen kunnen overbodig zijn als je goed geïsoleerde ramen hebt, maar in andere gevallen kunnen ze besparingen en energie-efficiëntie opleveren, dus je moet ze kiezen en plaatsen.
Verwarmingskosten zijn een van de grootste kopzorgen geworden voor Nederlands huishoudens, aangezien naar schatting 3,5 miljoen mensen in brandstofarmoede leven, d.w.z. dat ze niet genoeg geld hebben om hun huis te verwarmen.
Bovendien hebben ongeveer 9 miljoen huizen onvoldoende thermische en akoestische isolatie. In deze situatie is elke hulp om de temperatuur in huis op peil te houden welkom. Een van de traditionele oplossingen zijn gordijnen, een eenvoudige en betaalbare optie die in theorie kan bijdragen aan de thermische isolatie van kamers.
Gordijnen werken als een barrière die convectie vermindert door lucht tussen de stof en het raam op te sluiten, waardoor een laag stilstaande lucht ontstaat die als isolator werkt. Het doel is dat de warme lucht in de kamer niet naar buiten ontsnapt, noch door transmissie via het glas en de raamkozijnen, noch door straling.
In die zin hebben gordijnen weinig effect bij goed geïsoleerde ramen, bijvoorbeeld met driedubbele beglazing en thermische onderbrekingen in het kozijn, die een minimaal warmteverlies naar buiten hebben. Maar als je huis lekkende ramen heeft, kan de extra isolatielaag van gordijnen het verschil maken. In de winter kunnen gordijnen het warmteverlies in een kamer met wel 10% verminderen. Als het gordijn rondom het raam is afgedicht (wat zelden voorkomt), kan de besparing oplopen tot 29%.
De effectiviteit van gordijnen hangt ook af van een aantal factoren, zoals materiaal, ontwerp, lengte en locatie ten opzichte van de ramen.
De stof van isolerende gordijnen
Een van de aspecten om het isolerend vermogen van gordijnen te beoordelen is het type stof. Gordijnen gemaakt van dikke stoffen, zoals fluweel, wol of stoffen met een thermische coating, bieden een groter vermogen om de warmte binnen vast te houden en de kou buiten te houden. Deze materialen vormen een effectieve barrière die tocht beperkt die door raamkieren kan sijpelen.
Gordijnen gemaakt van lichtgewicht stoffen zoals katoen of linnen hebben daarentegen een lagere isolerende efficiëntie, hoewel ze gecombineerd kunnen worden met thermische voeringen om hun prestaties te verbeteren. Stoffen met specifieke technologieën, zoals reflecterende of isolerende lagen, worden ook steeds populairder omdat ze de energie-efficiëntie van het huis kunnen verhogen, omdat ze ook oververhitting in de zomer voorkomen.
De lengte van gordijnen
Wat is beter, lange of korte gordijnen? Gordijnen die helemaal tot aan de vloer reiken, en vooral gordijnen die doorlopen tot voorbij de randen van het raam, zijn effectiever om raamlekken af te dichten en te voorkomen dat koude lucht de kamer binnenkomt. Omgekeerd zorgen gordijnen die net boven de vensterbank eindigen of die de zijkanten van het raam niet helemaal bedekken ervoor dat warmte gemakkelijker kan ontsnappen. Als we de gordijnroede of -rail zo dicht mogelijk tegen de muur installeren, helpt dit ook om de isolerende werking te verbeteren.
Voor welke ramen moeten gordijnen worden geïnstalleerd?
De positie van de ramen ten opzichte van de zon bepaalt ook welk type gordijn het meest geschikt is. Voor ramen op het zuiden, waar overdag het meeste direct zonlicht is, kunnen thermische gordijnen geschikt zijn die straling doorlaten en warmte vasthouden. Voor ramen op het noorden of ramen die weinig zonlicht ontvangen, is het echter aan te raden om zware stoffen te kiezen die de binnentemperatuur maximaal vasthouden. Donkerkleurige gordijnen kunnen hiervoor effectiever zijn, omdat ze meer warmte van zonlicht absorberen, hoewel dit kan variëren afhankelijk van het type bedekking en het specifieke klimaat van elke regio.
Een ander belangrijk element is de interactie tussen gordijnen en andere elementen van het raam, zoals jaloezieën. Zo kunnen gordijnen in combinatie met rolgordijnen het isolerend vermogen van een woning aanzienlijk verbeteren. De rolgordijnen houden koude lucht tegen en versterken de barrière die door de gordijnen wordt gecreëerd.
Esthetiek en licht
Gordijnen moeten niet alleen een middel worden om te besparen op verwarmingskosten, ze hebben ook een esthetische functie. Hoewel dikke, ondoorzichtige gordijnen vaak het meest efficiënt zijn op het gebied van isolatie, kunnen ze kamers ook verduisteren of een gevoel van visuele zwaarte geven.
Een oplossing zijn dubbele gordijnen, die een lichte, lichtdoorlatende stof combineren met een zwaardere, thermische stof. Op deze manier kunnen we de hoeveelheid licht en warmte regelen die overdag de kamer binnenkomt, door de gordijnen licht te laten, en de warmte die we ’s nachts vasthouden dankzij de zware gordijnen.
Hoewel ze niet meer zo in de mode zijn als een paar decennia geleden, kunnen gordijnen een goede bondgenoot zijn om de verwarmingskosten te verlagen, vooral als we geen ramen hebben die optimale isolatie bieden. Bovendien kunnen gordijnen een groter gevoel van warmte geven aan ons huis.
